Thạch nhũ trong hệ thống hang Va có cấu trúc phức tạp và độc nhất ở Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng.

Hang Va dài 1,7 km, nằm trên km số 28 của đường Hồ Chí Minh nhánh tây, chỉ cách cửa sau hang Sơn Đoòng 50 m. Hang động này thông với hang Nước Nứt. Đại diện Oxalis, đơn vị khai thác tour du lịch mạo hiểm tại Quảng Bình cho biết hành trình khám phá hai hang động này thường kéo dài 2 ngày một đêm. Điểm nhấn của hai hang động thông nhau này là những hồ nước ngầm trong vắt và hàng nghìn cột thạch nhũ hình tháp nón độc đáo.

Hình ảnh được chụp cuối tháng 3 tại cửa hang Va.Trong ngày đầu tiên, du khách sẽ khám phá hang Va. Vào mùa khô (từ tháng 4 đến tháng 8), hang Va ở Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng xuất hiện những thác nước ngầm. Các chuyên gia hang động lý giải khi hết mùa mưa, nước mưa thấm vào lòng đất, theo các mạch nước ngầm len qua từng khe đá nứt đổ vào trong hang, tạo nên những thác nước độc đáo trong lòng đất.Các chuyên gia hang động cho rằng điểm đặc biệt của hang Va là sở hữu loại hình thạch nhũ hình tháp nón với cấu trúc phức tạp và độc nhất trong các hang động ở Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Hang Va có độ tuổi tương đối trẻ, niên đại khoảng 2-3 triệu năm tuổi. Tại vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng, hang động có độ tuổi già nhất là hang Hòa Hương, niên đại khoảng 5 triệu năm tuổi.

Hang Va sở hữu hệ thống thạch nhũ với khoảng 1.000 khối kích thước đồng đều. Đơn vị khai thác tour thám hiểm này cho biết các cột thạch nhũ được hình thành từ một vật cứng như nhánh gỗ, hạt cát ở đáy hồ trong hang. Theo thời gian, nước dâng trong hồ mang theo canxi và bám vào những vật cứng này tạo thành cột thạch nhũ và thành hồ. Các cột thạch nhũ này sẽ không bao giờ cao hơn thành hồ.

Ngô Trần Hải An, blogger du lịch tại TP HCM, vừa đến hang Va và hang Nước Nứt, cuối tháng 3 chia sẻ độ khó của hành trình khám phá hai hang động này ở mức 4/6. Để vào hang, du khách cần vượt qua địa hình đá, trekking đường dài và đu dây mạo hiểm.

Hang động có nhiều hồ nước ngầm, du khách di chuyển trong hang bằng cách bơi hoặc lội nước. Hải An cho biết nước trong vắt nhưng rất lạnh, nhiều đoạn nước chảy mạnh và xiết. Thác nước nằm tận cuối hang, cách miệng hang khoảng 1,7 km.“Đi một đoạn tôi lại dừng chụp hình vì khung cảnh quá siêu thực. Nước từ đỉnh núi ngấm vào lòng đất rồi lách qua những khe nứt của vách đá len lỏi vào hang, đổ thành rèm trên những những cột nhũ, trông như kim cương”, Hải An nói.Càng vào sâu, đường đi trong hang càng khó. Ở đoạn gần cuối, trước khi đến bãi nhũ hình nón, du khách phải men theo một mép vực khá nguy hiểm. Người tham gia được trang bị dây và đai an toàn.Nằm trong vùng lõi của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, hang Va không chỉ có thác ngầm, cột thạch nhũ hình nón mà còn sở hữu thảm thực vật phong phú với nhiều loại cây, nấm và côn trùng.

Từng giọt nước li ti nhỏ xuống, qua hàng triệu năm hình thành nên những cột thạch nhũ trong trong hang Va.Thông với hang va là hang Nước Nứt. Du khách sẽ khám phá hang động này vào ngày thứ hai của hành trình. Hang Nước Nứt được tìm ra lần đầu vào năm 2003 khi một người dân địa phương hỗ trợ đoàn chuyên gia của Anh đi khảo sát các hang động trong Vườn quốc gia. Hang có tổng chiều dài 2,2 km, niên đại khoảng 2 triệu năm tuổi.Các chuyên gia hang động nhận định hang Nước Nứt được kiến tạo bởi những dòng sông chảy ngầm bắt nguồn từ hang Sơn Đoòng và hang Va. Hệ sinh thái hang Nước Nứt cũng đặc biệt nhờ nằm sâu trong lòng đất, có dòng nước ngầm chảy qua và được che phủ bởi khu rừng rậm của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng.

Hang Nước Nứt được ví như là sao hỏa thu nhỏ dưới lòng đất vì thạch nhũ và không gian có màu đỏ. Dưới đất, địa hình tạo thành các khoang như ruộng bậc thang thu nhỏ. Hang rất kỳ ảo khi có ánh sáng vì trần hang là các đường lượn sóng trùng điệp.

Vì lý do sức chứa và công tác bảo tồn, mỗi năm tour thám hiểm Hang Va – hang Nước Nứt chỉ đón tối đa 1.500 khách. Thời gian khai thác là từ tháng 1 đến hết tháng 8.